Màu sắc là yếu tố đặc biệt quan trọng trong thiết kế nội thất. Dù kiến trúc ngôi nhà có tuyệt vời đến mấy nhưng nếu bạn lựa chọn sai màu sắc thì giá trị thẩm mỹ của công trình cũng giảm đi đáng kể. Trong khi đó, một kiến trúc đơn điệu, thậm chí là khó coi vẫn có thể trở nên ấn tượng không thua kém trên tạp chí nếu được phối màu hợp lý.
Các thuật ngữ về màu sắc
Trước khi tìm hiểu sâu hơn về từng màu sắc và cách phối màu, hãy cùng điểm sơ qua một số thuật ngữ liên quan đến màu sắc.
Bánh xe màu sắc (hay vòng tròn màu) là một bảng màu được thiết kế dựa theo cấu trúc màu cầu vồng, gồm có 12 màu cơ bản (3 màu cấp I, 3 màu cấp II và 6 màu cấp III).
Bánh xe màu sắc được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực thiết kế nội thất.
Màu cấp I gồm đỏ, xanh dương và vàng. Đây là 3 màu căn bản nhất. Từ những màu này, chúng ta có thể pha trộn ra tất cả các màu còn lại. Phối hợp từng cặp màu cấp I với nhau ta sẽ được 3 màu cấp II là lục, cam, tím. Tiếp tục phối trộn các màu cấp I với các màu cấp II sẽ tạo thành các màu cấp III gồm 6 màu.
Màu tương phản là những cặp màu đối diện nhau trên bánh xe màu sắc. Ví dụ kinh điển về cặp màu đối lập như đỏ - xanh lá cây, cam – xanh lam, vàng – tím. Phối màu tương phản được ưa thích bởi hai sắc thái đối lập luôn tạo sức hút thị giác mạnh mẽ.
Màu tương đồng là những màu nằm cạnh nhau trên bánh xe màu sắc. Những ví dụ về các màu tương đồng như đỏ và cam, vàng và xanh lá, xanh dương và tím. Phối màu tương đồng thường mang lại cảm giác hài hòa, nhã nhặn nhưng vẫn có thể tạo hiệu ứng nổi bật cho không gian sống của bạn.
Độ bão hòa màu đề cập đến độ sáng hay độ tinh khiết của màu sắc. Nó đơn giản chỉ là cách màu sắc được hiển thị dưới các điều kiện ánh sáng khác nhau. Độ bão hòa giúp miêu tả màu sắc đậm hay nhạt dưới cường độ ánh sáng mạnh, yếu khác nhau.
Tone là màu sắc hình thành khi màu xám được thêm vào màu nguyên bản ban đầu. Khi pha thêm màu xám, sắc màu ban đầu sẽ nhạt đi.
Tint là màu sắc được tạo ra sau khi thêm màu trắng vào màu vốn có ban đầu. Dễ thấy, việc bổ sung màu trắng sẽ làm tăng độ xám cho màu hiện có.
Shade là màu sắc hình thành sau khi thêm màu đen vào màu ban đầu. Trái ngược với Tint, việc thêm màu đen vào có tác dụng làm tăng độ tối, giảm độ sáng của màu hiện có.
Các màu sắc cơ bản
Hãy nhìn vào những màu sắc cơ bản trên bánh xe màu sắc và xác định xem từng màu có ý nghĩa như thế nào trong thiết kế nội thất.
Đỏ
Màu đỏ có bước sóng dài nhất có thể nhìn thấy rõ bởi mắt người khi có ánh sáng. Điều này khiến nó trở thành một trong những sắc độ mạnh mẽ nhất, lấn át hầu hết những màu sắc khác. Màu đỏ tồn tại gần gũi trong đời sống thực tế, thường gắn liền với lửa, sự nguy hiểm, bạo lực và chiến tranh nhưng cũng thể hiện tình yêu và niềm đam mê.
Màu đỏ có lấn át hoàn toàn các màu sắc khác, do vậy chỉ nên sử dụng với liều lượng vừa phải.
Trong thiết kế, màu đỏ được dùng như một điểm nhấn mạnh mẽ, có khả năng lấn át các màu sắc khác nếu sử dụng quá nhiều, nhất là ở dạng tinh khiết. Đây là sắc màu tuyệt vời để thể hiện sức mạnh, niềm đam mê. Ngoài ra, màu đỏ cũng có nhiều biến thể khác như đỏ đậm tượng trưng cho sức mạnh, đỏ tươi thể hiện sinh lực…
Màu hồng
Hồng thường thường gắn liền với hình ảnh dịu dàng của phái yếu trong suốt hàng thập kỷ qua. Màu hồng có rất nhiều sắc thái và sắc độ khác nhau cho hiệu ứng hình ��nh màu sắc đa dạng từ tông này sang tông khác. Gam hồng sống động như hồng hoa đăng thể hiện sự quyến rũ và tràn đầy năng lượng. Trong khi đó, sắc hồng nhạt hơn như hồng phấn lại mang đến cảm giác nhẹ nhàng và ngọt ngào cho không gian nội thất.
Màu hồng đa dạng về sắc thái và sắc độ nên rất dễ ứng dụng trong thiết kế nội thất.
Màu cam
Màu cam truyền năng lượng và sự sống động cho không gian nội thất. Cam còn là tên gọi của một loại trái cây, làm chúng ta liên tưởng tới sức khỏe và sự sống. Màu cam được sử dụng trong thiết kế nội thất nhằm thu hút sự chú ý nhưng không quá áp đảo như màu đỏ. Nó cũng có tác dụng biểu đạt sự thân thiện, thú vị và tràn đầy sức sống.
| Màu cam thể hiện sự thân thiện, tràn đầy năng lượng cho không gian.
Màu vàng
Là màu của ánh nắng mặt trời ấm áp và tươi sáng, màu vàng dù ở dạng nhạt nhất cho tới sáng nhất đều mang tới niềm vui cho không gian mà nó ngự trị. Gam màu này gắn liền với niềm vui, năng lượng, hạnh phúc và lạc quan nhưng nếu được sử dụng quá nhiều có thể gây cảm giác choáng ngợp hoặc mâu thuẫn với các màu sắc khác.
Một chiếc ghế tựa màu vàng như tỏa nắng trong không gian mà nó ngự trị.
Trong thiết kế nội thất, màu vàng tươi tạo nên cảm giác vui vẻ, hạnh phúc, phù hợp với những căn phòng của giới trẻ và các em bé. So với màu vàng tươi, màu vàng nhạt lại mang đến cảm giác thanh bình. Trong khi đó, vàng sẫm tạo vẻ cổ xưa, được sử dụng trong thiết kế nhằm mang lại cảm giác của sự vĩnh cửu.
Xanh lá cây
Xanh lá cây (xanh lục) gắn kết mạnh mẽ với thế giới tự nhiên, là biểu tượng cho sự khởi đầu, tăng trưởng và sinh sôi. Gam màu này cũng mang lại cảm giác sảng khoái và thanh bình. Xanh lục có rất nhiều biến thể từ màu xanh bạc hà dịu nhạt và ngọt ngào cho tới màu xanh tươi rực rỡ hay xanh thẫm u ám.
Xanh lục gợi liên tưởng đến hình ảnh cây cỏ và sự sinh trưởng.
Trong thiết kế nội thất, xanh lục có thể tạo nên hiệu ứng hài hòa, ổn định và sự cân bằng. Nó phù hợp với những không gian thể hiện sự tự nhiên, tươi mới và sang trọng.
Xanh dương
Xanh dương có tác dụng tâm lý hoàn toàn trái ngược với màu đỏ. Gam màu này tượng trưng cho sự trầm tĩnh, hòa bình, đôi khi còn gắn liền với nỗi buồn. Lam đậm thể hiện sự mạnh mẽ, trách nhiệm và đáng tin cậy. Chính hiệu ứng thư giãn và thanh bình này khiến màu xanh lam trở thành lựa chọn số một cho những không gian như phòng ngủ hay phòng tắm.
Xanh dương là lựa chọn phổ biến trong thiết kế nội thất.
Ý nghĩa của xanh lam còn tùy thuộc vào sắc thái của màu. Trong thiết kế nội thất, độ chính xác của sắc thái mà bạn chọn có ảnh hưởng rất lớn đến cảm nhận của người xem. Chẳng hạn, lam tươi sáng tượng trưng cho sự tươi mới, động lực. Lam đậm mang đến cảm giác yên bình, thư giãn. Lam đậm thể hiện độ tin cậy và sức mạnh.
Màu tím
Tương tự như màu hồng, màu tím thường gắn liền với hình ảnh nữ tính trong trang trí nhà, tuy nhiên đó chỉ là quan điểm hạn hẹp về gam màu sống động và đa dạng này. Màu tím không chỉ phù hợp cho phòng ngủ (gồm cả phòng ngủ trẻ em và phòng ngủ người lớn) mà cả phòng khách, bếp và phòng tắm. Trên thực tế, các nhà thiết kế nội thất còn coi màu tím là giải pháp thông minh và thời thượng nhằm tạo ra không gian vừa độc đáo, vừa hiện đại.
Màu tím vừa sống động, vừa đa dạng về sắc thái nên có thể sử dụng cho nhiều không gian khác nhau trong nhà.
Những cách phối màu đáng thử
Chúng ta đều biết rằng, màu sắc là một công cụ thiết kế có khả năng đẩy cao tâm trạng cực kỳ hiệu quả, gợi lên cảm giác bình tĩnh, kịch tính, niềm vui hay sự thoải mái khi cần. Dưới đây là một vài cách phối màu giúp bạn lựa chọn chính xác màu sắc nhằm thể hiện cá tính cho từng không gian trong ngôi nhà.
Trắng và đen
Đen và trắng, bộ đôi màu sắc kinh điển được ứng dụng rộng rãi trong cả thiết kế thời trang, thiết kế nội thất và thiết kế đồ họa. Bất kể căn phòng của bạn rộng hay hẹp thì sự tương phản giữa đen và trắng khi kết hợp cùng một số màu sắc khác như xanh, đỏ… đều sẽ khiến không gian trở nên hiện đại và thời thượng hơn. Cách phối màu đen – trắng trong thiết kế nội thất cũng thể hiện sự tinh tế, sang trọng, đơn giản và rất hợp với xu hướng thiết kế nội thất hiện đại.
Không gian nội thất trở nên hiện đại hơn nhờ cặp màu đen - trắng.
Xám và vàng hoàng yến
Sự kết hợp màu này thường tạo cảm giác đơn giản, ấm cúng cho căn phòng. Tuy nhiên, bằng sự khéo léo, bạn có thể khiến căn phòng trở nên thời thượng, sang trọng hơn chỉ với cặp màu sắc này. Lời khuyên ở đây là hãy sử dụng xám làm màu chủ đạo và vàng là điểm nhấn nhằm đẩy mạnh sự tươi sáng, tự nhiên mà không quá chói lóa.
Sàn và tường màu xám tôn lên vẻ đẹp của bộ sofa màu vàng hoàng yến.
Nâu hồ đào và tím oải hương
Đây được xem là cặp màu hoàn hảo cho những căn phòng cần sự thư thái nhưng vẫn phải hiện đại. Hai gam màu sẽ bổ sung chiều sâu khi đứng cạnh nhau và tạo nên sự sang trọng trong thiết kế nội thất hiện đại.
Phòng tắm sang trọng, mang vẻ đẹp cổ điển khi sử dụng cặp màu nâu hồ đào và tím oải hương.
Xám tro và da cam
Cặp màu xám tro và da cam rất phù hợp với không gian hiện đại và cá tính. Ở đây, màu xám tiếp tục đóng vai trò là màu chủ đạo và màu da cam sẽ là điểm nhấn. Bạn nên cân nhắc phối hợp thêm một số màu như kem, trắng để tạo thành bảng màu phong phú và tươi sáng hơn.
Bảng màu phong phú và tươi sáng trong không gian tiếp khách.
Xám bạc và xanh nhạt
Đây là cặp đôi hoàn hảo cho nhà tắm hay phòng bếp bởi xám bạc và xanh nhạt luôn tạo cảm giác sạch sẽ. Tuy nhiên, bạn cần điều tiết ánh sáng hợp lý để căn phòng luôn tươi sáng.
Ánh sáng tự nhiên đóng vai trò đặc biệt quan trọng với cách phối màu này.
Trắng và tím
Nếu muốn tạo nên sự thư thái nhưng vẫn đậm tính hiện đại thì cặp màu tím – trắng sẽ không làm bạn thất vọng. Cặp màu này khi kết hợp với nhau sẽ giúp gia tăng độ sâu và sự sang trọng cho căn phòng.
Bộ bốn ghế màu tím đậm nổi bật giữa phông nền màu trắng.
Lưu ý khi phối màu trong thiết kế nội thất
Bắt đầu từ những điều cơ bản
Trước khi bắt tay vào sắp xếp, bài trí không gian nội thất, bạn nên tìm hiểu kỹ lưỡng về hệ thống màu sắc, ý nghĩa và nhiệm vụ của từng màu cũng như cách phối màu sao cho hiệu quả. Những điều này tưởng chừng như đơn giản nhưng lại đòi hỏi bạn phải dành nhiều thời gian và tâm sức để tìm hiểu, từ đó tránh được việc bị mất tiền oan vì lựa chọn những vật dụng không phù hợp với căn phòng.
Đừng bỏ qua tỷ lệ vàng khi phối màu
Để tạo nên một không gian mang tính thẩm mỹ cao, bạn nên tuân thủ theo nguyên tắc phối màu 60-30-10. Đây cũng là bí quyết được nhiều chuyên gia áp dụng nhất. Hiểu một cách đơn giản thì trong một không gian, bạn cần sử dụng 60% màu chủ đạo, 30% màu thứ cấp và 10% màu nhấn.
Quan tâm đến yếu tố ánh sáng
Việc xác định dược mức độ ánh sáng và hiệu ứng ánh sáng trong một căn phòng ở các thời điểm khác nhau sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn màu sắc nội thất và làm tăng giá trị không gian sống.
Tránh lạm dụng quá nhiều màu sắc
Sử dụng nhiều màu sắc lòe loẹt, rối mắt hay phối màu không theo quy luật sẽ biến căn phòng thành thảm họa. Khi trang trí nội thất, cần tránh lạm dụng màu sắc vì sẽ làm mất đi tính thẩm mỹ của căn phòng, thậm chí khiến căn phòng đó trở nên kệch cỡm và gây cảm giác khó chịu cho người sử dụng.
Không nên chạy theo mốt
Việc cập nhật những xu hướng mới đang thịnh hành là cần thiết nhưng không phải vì thế mà bạn luôn phải thay đổi theo những xu hướng đó mà nên khéo léo lựa chọn những gam màu thật sự phù hợp với không gian và sở thích của bản thân.